روانپریشی
روانپریشی یا پسیکوز یا سایکوسیس به معنای وضعیت روانی غیرطبیعیای است که در روانپزشکی برای بیان حالت «از دست رفتن توانایی تشخیص واقعیت از خیال» بکار میرود. پسیکوز دربرگیرنده دستهای از اختلالات روانی است که در طول آنها بیمار دچار علایمی مانند توهم یا هذیان شود. هر گاه این علایم در افراد منجر به بروز اختلال در کارکرد یا بروز دیسترس شود، میتوان نام اختلال را بر آن گذاشت. دو مشخصه بارز آن شامل هذیان (بیان غیرعمد درک نادرست از واقعیات) و توهم (دیدن یا شنیدن غیرعمد چیزی که اساساً نبوده و نیست) است.
علل
عمده ترین عاملی که فعلا در بروز سایکوز شناخته شده است، افزایش دوپامین (D) در مغز است. داروهای ضد سایکوز از طریق آنتاگونیسم گیرنده های دوپامینی که در مسیر مزولمبیک و مزوکورتیکال پراکنده اند عمل می کنند.
عوامل ارثی – ژنتیکی، ضربات و تنشهای شدید روانی، جسمی و محیطی باعث جهش عوامل ژنتیکی پیشا-موجود در فرد شده و ظهور بیماری را سرعت می بخشند. الکل و داروهای خاص میتوانند سبب جنون شوند، اسکیزوافکتیو، تومورهای مغزی، اسکیزوفرنی، ابتلا به حملات تشنجی، افسردگیهای نادیده گرفته شده، اختلالات خلقی دوقطبی، زوال عقل (دمانس و آلزایمر) و سکتههای مغزی.
برای مشاوره حضوری یا آنلاین کافیست از راه های ارتباطی با ما تماس بگیرید .
پاتوفیزیولوژی
به کاراندامشناسی حالتهای نابهنجار بهویژه به بررسی تغییر عملکردهایی که همراه با یک نشانگان یا بیماری رخ میدهند، پاتوفیزیولوژی گفته میشود.
علایم و نشانهها
علایم اصلی که در جنون دیده میشود عبارتند از:
هذیان
توهم
فقدان بینش
اختلال قضاوت
رفتار آشفته
گفتار آشفته
درمان
درمان بسته به علت جنون متفاوت است. در اکثر موارد بستری شدن در بیمارستانهای اعصاب و روان لازم است. داروهایی که توهمات شنوایی (“صداهای شنیده شده”)و هذیانها را کاهش میدهند، و تفکر و رفتار را پایدار میکنند(داروهای آنتی سایکوتیک) مکمل هستند یعنی اغلب به تنهایی مؤثر نمیباشند.
گیرنده های دوپامینی در دو خانواده شبه D1 (شامل D1وD5) و خانواده شبه D2( شاملD4 ،D3 ،D2) شناسایی شده اند. داروهای قدیمی (فنوتیازین ها، تیوگزانتین و بوتیروفنون) برای D2 انتخابی تر از D1 هستند. از داروهای جدید برخی مثل سولپیراید برای D2 انتخابی اند و برخی مثل کلوزاپین برای D1 و D2 غیر انتخابی و تمایل زیادی به D4 دارند.
گروه درمانی یا مشاوره روان شناسانه نیز کمککننده است.